بازی یکی از مهم‌ترین و طبیعی‌ترین فعالیت‌ها برای رشد کودکان است. اما فراتر از مزایای فردی برای کودک، بازی با والدین تاثیرات عمیق و پایداری در رشد و ارتباطات خانوادگی دارد.
بسیاری از والدین، به‌ویژه در پایان روزهای کاری پرمشغله، ترجیح می‌دهند که وقتی به خانه می‌رسند، لحظاتی را برای استراحت اختصاص دهند، اما وقتی کودک از آن‌ها درخواست بازی می‌کند، این درخواست می‌تواند فرصتی ارزشمند برای تقویت ارتباط والدین و کودک باشد.
در این مقاله از کیدزلند، به تأثیرات هم بازی شدن والدین با کودکان، مزایای آن و نکاتی برای بازی مؤثر با کودک خواهیم پرداخت.
تأثیر هم بازی شدن والدین با کودکان بر رشد مهارت‌های کودکان
تمام کودکان از بازی کردن با هم‌سن و سالان خود یا حتی بازی به تنهایی بهره‌مند می‌شوند، اما بازی با والدین دارای مزایای ویژه‌ای است که به رشد مهارت‌های اجتماعی، شناختی و جسمی کودک کمک می‌کند. برخی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که کودک از طریق بازی با والدین می‌آموزد عبارتند از:
- مهارت‌های اجتماعی: بازی با والدین به کودکان این فرصت را می‌دهد که یاد بگیرند چگونه در محیط‌های اجتماعی رفتار کنند. آن‌ها از طریق تعاملات خود با والدین، اصول اعتمادسازی، همکاری، و اشتراک‌گذاری را می‌آموزند.
- خلاقیت و تخیل: بازی با والدین به‌ویژه در قالب داستان‌گویی و بازی‌های تخیلی، به کودکان کمک می‌کند تا دنیای خیالی خود را گسترش دهند و خلاقیت‌شان را بهبود بخشند. بازی‌های مشترک با والدین به گسترش تخیل کودک کمک کرده و دنیای جدیدی از ایده‌ها و فرصت‌های یادگیری را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.
- مهارت‌های حرکتی و فیزیکی: بازی‌های فعال مانند دویدن، پریدن یا بازی با توپ به تقویت هماهنگی جسمی و مهارت‌های حرکتی کودک کمک می‌کند. این بازی‌ها نه تنها به تقویت عضلات کودک کمک می‌کنند، بلکه به توسعه مهارت‌های ذهنی و حسی آن‌ها نیز می‌انجامند.
| مطالعه بیشتر👈اهمیت یادگیری هنر در آموزش و پرورش کودکان- آموزش هنر به کودک |
ایجاد روابط قوی‌تر با کودک از طریق بازی
بازی یکی از مهم‌ترین ابزارها برای ساخت و تقویت روابط والدین و فرزند است. زمانی که والدین با فرزند خود به بازی می‌پردازند، فضای شاد و سرزنده‌ای در خانواده ایجاد می‌شود که به ارتباط بهتر و عمیق‌تر می‌انجامد. بازی با کودک باعث می‌شود که احساس امنیت و اعتماد بیشتری در او شکل گیرد، چرا که در طی بازی، کودک می‌آموزد به دیگران اعتماد کند و خود را در محیطی حمایتی احساس کند.
هم بازی شدن والدین با کودکان همچنین می‌تواند به حل تعارضات و سوءتفاهم‌ها کمک کند. برای مثال، اگر کودک با مشکل یا اضطرابی روبرو باشد، در حین بازی ممکن است راحت‌تر احساسات خود را بیان کند و با کمک والدین به حل مشکلات خود بپردازد. این فرآیند باعث می‌شود که روابط خانوادگی مستحکم‌تر و پایدارتر شوند.
مزایای بازی برای سلامت روانی والدین
جالب است بدانید که هم بازی شدن والدین با کودکان نه تنها برای کودک مفید است، بلکه می‌تواند برای والدین نیز مزایای زیادی به همراه داشته باشد. در هنگام بازی، هورمون‌هایی مانند اکسی‌توسین در بدن والدین ترشح می‌شود که به تقویت پیوند عاطفی با کودک کمک می‌کند. این هورمون باعث کاهش استرس، اضطراب و افزایش احساس شادابی و نشاط می‌شود.
علاوه بر این، هم بازی شدن والدین با کودکان یک فرصت مناسب برای والدین است تا از روزمرگی و فشارهای زندگی خارج شوند و لحظاتی را با فرزند خود به سر ببرند. این زمان‌ها می‌تواند به عنوان یک درمان طبیعی برای استراحت ذهن و بهبود کیفیت زندگی والدین عمل کند.
نکات کلیدی برای بازی با کودک
برای اینکه بازی با کودک به بهترین شکل ممکن صورت گیرد، نکات زیر می‌تواند مفید باشد:
- مشارکت فعالانه: تنها ناظر نباشید، بلکه در فعالیت‌های بازی شرکت کنید و با کودک ارتباط برقرار کنید. این امر باعث می‌شود که کودک احساس کند شما به دنیای او علاقه‌مندید و او می‌تواند در کنار شما رشد کند.
- استفاده از تخیل کودک: اجازه دهید کودک شما رهبری بازی را در دست بگیرد. این کار به کودک احساس استقلال و مسئولیت می‌دهد و اعتماد به نفس او را تقویت می‌کند.
- حمایت و تشویق: در حین بازی، رفتارهای خوب کودک را تحسین کنید و به او کمک کنید تا احساسات خود را به درستی ابراز کند. این رفتارها باعث می‌شود کودک بیشتر بر اساس اصول مثبت و سازنده رفتار کند.
- محدود کردن سوالات: در حین بازی از پرسیدن سوالات بیش از حد خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است کودک را از مسیر بازی منحرف کرده و نشان دهد که شما به دنیای او توجه کافی ندارید.
| بیشتر بدانید 👈 بازی فکری، بهترین محرک استعداد کودکان – فواید بازی های فکری |
چگونه با کودک خود بازی کنیم؟
هم بازی شدن والدین با کودکان ممکن است در ابتدا کمی دشوار به نظر برسد، اما در حقیقت،هم بازی شدن والدین با کودکان نیاز به تکنیک‌های پیچیده‌ای ندارد. در اصل، باید یک هم‌بازی خوب باشید که به دقت گوش دهید، در کنار کودک بایستید، و او را در دنیای خیالی خود حمایت کنید.
هم بازی شدن والدین با کودکان فرصتی عالی برای تعامل و تقویت ارتباط است. در هنگام بازی، علاوه بر نظارت فعال، باید به دقت گوش دهید، از کودک حمایت کنید، با او صحبت کنید و احساساتش را درک کنید.
تعامل متقابل مانند مکالمه‌های کوتاه می‌تواند به کودک کمک کند تا مهارت‌های زبانی و اجتماعی خود را تقویت کند، اما سعی کنید که فقط نظاره‌گر نباشید و اجازه دهید که کودک نیز تصمیم‌گیری کند.
مهم است که در این زمان لبخند بزنید، بخندید و او را تشویق کنید تا از این لحظات لذت ببرد. چه به عنوان والدین و چه به عنوان یک همراه، بازی با کودک نه تنها به رشد اجتماعی او کمک می‌کند، بلکه برای شما نیز تجربه‌ای لذت‌بخش و جذاب خواهد بود.
می توانید در حین بازی احساسات و یا کلمات فرزندتان را به او منعکس کنید. وقتی کلمات و احساسات فرزندتان را بازتاب می‌دهید، به او نشان می‌دهید که به صحبت‌هایش توجه می‌کنید و درک عمیقی از آنچه احساس می‌کند دارید. این کار می‌تواند شامل تکرار یا بازگو کردن آنچه که فرزندتان گفته باشد، یا اشاره به حالت‌های عاطفی او باشد.
این عمل نه تنها نشان می‌دهد که شما به او گوش می‌دهید، بلکه به فرزندتان کمک می‌کند تا احساسات خود را بهتر بشناسد و راهی برای مدیریت آن‌ها پیدا کند. این بازتاب‌ها به تقویت ارتباط و اعتماد میان شما و فرزندتان کمک می‌کند.
چگونه زمان بازی را مدیریت کنیم؟
برای بهره‌برداری کامل از مزایای بازی، بهتر است زمانی خاص را برای بازی با کودک اختصاص دهید. به عنوان مثال، می‌توانید هر روز ۵ تا ۱۰ دقیقه را به بازی اختصاص دهید و با گذشت زمان این مدت زمان را افزایش دهید. همچنین، در نظر داشته باشید که لحظات آرامش‌بخش مانند کتاب‌خوانی یا آغوش گرفتن نیز می‌تواند به کیفیت روابط شما و کودک کمک کند.
نتیجه‌گیری
هم بازی شدن والدین با کودکان نه تنها به رشد مهارت‌های فردی و اجتماعی کودک کمک می‌کند، بلکه پیوند عاطفی میان والدین و فرزند را تقویت می‌کند و به بهبود روابط خانوادگی منجر می‌شود.
علاوه بر این، بازی با کودک می‌تواند مزایای فراوانی برای والدین نیز به همراه داشته باشد. بنابراین، اگرچه ممکن است در ابتدا بازی با کودک احساس خستگی را به دنبال داشته باشد، اما در نهایت این فعالیت باعث شادی و تقویت روابط می‌شود و می‌تواند تأثیرات مثبتی در بلندمدت به همراه داشته باشد.